Alle betrokkenen

Hoewel een gebruiker, bijvoorbeeld een probleemdrinker, zich vaak alleen voelt staan, zijn er juist veel personen en partijen betrokken bij zijn situatie, of hij dat nu wil of niet. En ieder levert zijn eigen aandeel in het proces. We schetsen het speelveld.

“Gebruik is een individuele keuze van de medewerker, maar zodra de werkgever gevolgen ervaart, is het ook zijn aangelegenheid”

Gebruiker

De hoofdpersoon die het gebruik – en alle onderliggende problemen – onder controle wil en moet krijgen. Maar makkelijk is dat niet. Een verslaving is een ziekte, lichaam en geest zijn niet bij machte om het gebruik zelfstandig te stoppen. Maar ook bij minder ernstig gebruik is hulp nodig. De gebruiker moet die behoefte erkennen en hulp accepteren.

Leidinggevende

Het aanspreekpunt namens de werkgever. Ziet erop toe dat het werk kwalitatief goed gedaan wordt en is verantwoordelijk voor veiligheid. Deze persoon ervaart vaak als eerste dat er iets mis is en stelt hinder en disfunctioneren aan de orde. Dat maakt hem vaak de boeman, maar tegelijk is dit de ingang terug naar de werkvloer.

Casemanager

Begeleidt verzuimende medewerkers en ziet erop toe dat het proces van herstel gaande blijft, maar inhoudelijk is dit geen gesprekspartner. Deze persoon zorgt dat de Wet Poortwachter correct wordt toegepast, die de werkgever en de verzuimende werknemer verplicht tot bepaalde inspanningen om te werken aan herstel.

Bedrijfsarts

Een medisch gediplomeerd arts die diagnoses kan stellen, zoals een verslaving. Anders dan een huisarts richt de bedrijfsarts zich vooral op de wisselwerking tussen het individu en de werkomgeving. De bedrijfsarts stelt vast of iemand in staat is om te werken of niet. Hij begeleidt en beoordeelt een individu en schrijft medicatie en interventies voor die bijdragen aan herstel.

Huisarts

Een medisch gediplomeerd arts die diagnoses kan stellen, zoals een verslaving. Anders dan een bedrijfsarts richt de huisarts zich op het complete functioneren van een persoon in de maatschappij. De huisarts kan de bedrijfsarts adviseren over arbeidsgeschiktheid. Hij begeleidt en beoordeelt een individu en schrijft medicatie en interventies voor die bijdragen aan herstel.

Psycholoog of psychiater

Een specialist die een gebruiker helpt mentaal weerbaarder te worden voor verleidingen. Ook helpt hij bij onderliggende problemen zoals depressie. Alles wat besproken wordt blijft onder medisch beroepsgeheim. Een psycholoog of psychiater wordt vaak ingeschakeld door een huisarts of bedrijfsarts.

Kliniek

Fysiek en mentaal afkicken kan thuis, maar gaat vaak beter in een gespecialiseerde kliniek. Dat kan met dagbehandeling – je slaapt er dan niet – of intern, dan verblijf je er dag en nacht. Het voordeel is dat de gebruiker weg is van de eigen omgeving, de vaste patronen en verleidingen. Bovendien is hij omgeven door specialisten die de uitdaging begrijpen en hem steunen. Dat zijn onder andere verslavingsartsen, psychiaters, psychologen, sociaalpsychiatrisch verpleegkundigen en maatschappelijk werkers.

Familie, vrienden en collega’s

Regelmatig zijn de persoonlijke relaties verstoord, maar er zijn vaak nog individuen die de gebruiker willen helpen. Ook collega’s. Deze mensen helpen uit persoonlijke titel en zijn een belangrijke steun, in makkelijke en moeilijke tijden. Het is raadzaam dat deze mensen expliciet de rol van vriend vervullen en bijvoorbeeld niet een boodschap brengen namens de werkgever.